Heb je een passie voor kunst en cultuur en wil je bijdragen aan deze sector? Ga op zoek in dit overzicht van verschillende functies in de culturele sector. Al deze onderling verbonden functies dragen bij aan het succesvol functioneren van een culturele organisatie en brengen zo kunst en samenleving samen.
Wat is een educatiemedewerker?
Educatiemedewerkers zijn verantwoordelijk voor het ontwikkelen van educatieve programma's binnen een organisatie. Het opbouwen van een netwerk en verbinden met bijvoorbeeld scholen en universiteiten,is één van hun taken. Zo kunnen ze de georganiseerde activiteiten tot bij de specifieke doelgroepen brengen. Een activiteit kan bedoeld zijn voor specifiek kinderen, studenten of volwassenen, maar kan ook een breder publiek aanspreken. Educatiemedewerkers dragen bij aan het succes en de zichtbaarheid van een organisatie.
Waar werkt een educatiemedewerker?
Binnen de culturele sector zijn er vele soorten organisaties waar educatiemedewerkers nodig zijn. Organisaties waar educatiemedewerkers doorgaans werken zijn:
- Musea, galeries en erfgoedlocaties
Vaak werken educatiemedewerkers in verschillende soorten musea van allerlei soorten. Denk aan onder andere kunstmusea, natuurhistorische musea, wetenschapsmusea en historische musea. Hier ontwerpen zij zinvolle leerervaringen om tijdelijke tentoonstellingen of permanente collecties heen. Educatiemedewerkers werken ook op erfgoedlocaties zoals historische monumenten of archeologische plaatsen, waar de focus ligt op het overbrengen van de geschiedenis en betekenis van locaties naar publiek. - Theaters en podia
Voor theaters en podia ontwikkelen educatiemedewerkers vooral programma's die verdieping aanbrengen op de thema's van een voorstelling. Deze programma’s bevatten onder andere workshops, educatief materiaal (flyers, apps, etc.) en rondleidingen achter de schermen. - Bibliotheken en archieven
In bibliotheken bieden educatiemedewerkers educatieve activiteiten aan voor alle leeftijden. Ze organiseren leesworkshops voor kinderen, computervaardigheidscursussen voor volwassenen, maar ook rondleidingen en kunsttentoonstellingen. Soms werken ze ook samen met andere lokale bibliotheken en scholen om culturele programma's te ontwikkelen die aansluiten bij wat de gemeenschap op dat moment nodig heeft. - Andere organisaties
Sommige organisaties waarvoor educatiemedewerkers werken zouden misschien niet direct worden beschouwd als onderdeel van kunst en cultuur. Andere voorbeelden zijn het ontwikkelen van educatieve programma's voor botanische tuinen, dierentuinen, themaparken, attractieparken, natuurgebieden en de algemene entertainmentindustrie.
Wat zijn de taken van een educatiemedewerker?
Educatiemedewerkers gebruiken hun communicatievaardigheden en kennis van pedagogiek om het publiek te verrijken met leerervaringen. Ze maken vaak deel uit van het team Publiek. Voor hun werk schakelen ze ook regelmatig met andere afdelingen, zoals marketingcommunicatie en programmering. Hun taken zijn veelzijdig. Hier zijn enkele veelvoorkomende voorbeelden:
- Ontwikkelen van educatieve programma's
Educatiemedewerkers zijn verantwoordelijk voor het ontwerpen en uitvoeren van educatieve programma's voor elk doelpubliek. Vooral bij het ontwikkelen van meerjarige programma’s, kan de educatiemedewerker dan ook verantwoordelijk worden gesteld voor het opzetten van een educatief budget. - Leiding over educatieve evenementen
Educatiemedewerkers hebben de leiding over workshops, rondleidingen, evenementen en interactieve oefeningen. Afhankelijk van de doelgroep (de leeftijd, de vaardigheden en achtergrond) bereiden ze educatief materiaal voor. Hun belangrijkste doel is ervoor te zorgen dat het leerproces zowel plezierig en informatief is, als ook toegankelijk voor iedereen. Achteraf maken educatiemedewerkers vaak evaluaties om de effectiviteit van de evenementen te doorgronden. - Samenwerken met scholen, leraren en partners
Veel educatiemedewerkers ontwikkelen ook educatieve evenementen in samenwerking of voor basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Ze informeren scholen en leraren over de activiteiten vaak via nieuwsbrieven. Het opbouwen van een netwerk is belangrijk aangezien dit het samenwerken met scholen, bso (buitenschoolse opvang) en andere organisaties vereenvoudigt. - Nieuwe doelgroepen bereiken
Een belangrijk onderdeel van de verantwoordelijkheden van een educatiemedewerker is mensen bereiken die misschien niet eerder in aanraking gekomen zijn met de organisatie via nieuwsbrieven, social media of de website. Samen met de marketingcommunicatieafdeling werkt de educatiemedewerker aan het creëren van een toegankelijke ervaring voor iedereen. Vaak zijn educatiemedewerkers namelijk gespecialiseerd in de communicatie met specifieke doelgroepen, zoals bezoekers met een visuele, fysieke, en/of verstandelijke beperking.
Welke andere rollen zijn gerelateerd aan die van een educatiemedewerker?
Een educatiemedewerker staat vaak in contact met andere functies in de cultuursector, waarbij ze samen bijdragen aan het succes van de organisatie. Een onderzoek en analyse van vacatures voor educatiemedewerkers in januari 2024 door Werken voor Cultuur laat zien dat de functie ook wel wordt uitgezet als 'educatieadviseur' en 'onderwijscoördinator'. De term onderwijscoördinator benadrukt vooral de organisatorische en managementaspecten die de baan met zich meebrengt. De term volwasseneneducatie wordt ook vaak toegevoegd wanneer de programmering en productie vooral op volwassen gericht zal zijn.
Aangezien een educatiemedewerker ook educatieve programma’s maakt, kent de functie gelijkenissen met die van een programmamaker.
Een ander alternatieve term die voorkomt is “publiekswerker”. Dit is een breed begrip dat zowel het artistieke product, educatie en marketingcommunicatie omvat. Hoewel de term in Nederland weinig gebruikt wordt, kun je het woord vaker tegenkomen in België. Publiekswerkers werken vaak samen met of binnen de marketingafdeling om nieuwe doelgroepen te bereiken en ervoor te zorgen dat het museum goed wordt vertegenwoordigd naar buiten toe. Maar de belangrijkste focus van de publiekswerker ligt nog steeds wel op de bezoekerservaring binnen de organisatie zelf ten aanzien van publiekswerving.
Een publieksbegeleider heeft soms vergelijkbare taken als een educatiemedewerker. Publieksbegeleiders verwelkomen bezoekers, kunnen assisteren in kaartverkoop, geven rondleidingen en beantwoorden vragen. Het verschil is echter dat een publieksbegeleider geen educatief programma ontwikkelt of ander personeel aanstuurt. Desalniettemin dragen ze bij aan een positief en informatief bezoek voor elke gast.
Als de rol van educatiemedewerker je aanspreekt, overweeg dan ook verwante posities zoals die van een programmamaker.
Hoe word je een educatiemedewerker?
Een analyse van verschillende vacatures tussen december 2023 en januari 2024 door Werken voor Cultuur toont aan dat er verschillende manieren zijn om een educatiemedewerker te worden. Sommige organisaties zullen vragen naar een relevant mbo- of hbo-diploma, zoals pabo (pedagogische academie voor het basisonderwijs) of pedagogische wetenschappen. Anderen zullen eerder vragen naar een wo-diploma, een docentenopleiding of een andersoortige didactische opleiding. Daarnaast kunnen organisaties ook andere relevante vaardigheden verwachten. Theaters kunnen bijvoorbeeld geïnteresseerd zijn in een diploma gerelateerd aan dans of theater, terwijl bibliotheken op zoek zijn naar mensen met een achtergrond in letteren, geschiedenis of cultureel erfgoed. Een hortus botanicus kan dan weer om een biologie-gerelateerde opleiding vragen.
Welke competenties heb je nodig als educatiemedewerker?
Het onderzoek door Werken voor Cultuur laat ook zien dat naast de academische kwalificaties, er doorgaans een creatieve en sociale persoonlijkheid met sterke schrijf- en communicatieve vaardigheden wordt gevraagd. Deze laatstgenoemde vaardigheden komen van pas bij het toegankelijk maken van complexe informatie. Daarnaast is gepassioneerd zijn over het overdragen van kennis aan verschillende doelgroepen, van kleuters tot volwassenen, ook zeker belangrijk. Vandaar dat aanpassingsvermogen en flexibiliteit essentiële eigenschappen zijn. Als laatste nemen educatiemedewerkers vaak de verantwoordelijkheid op zich om toezicht te houden op de vrijwilligers, wat sterke organisatorische- en leiderschapsvaardigheden vraagt.
Wat verdient een educatiemedewerker?
Het inkomen van een educatiemedewerker varieert en is afhankelijk van diverse factoren, waaronder branche, ervaring, vaardigheden en het beleid van de desbetreffende organisatie. Recente culturele vacatures tonen variabele salarissen, die vaak gekoppeld zijn aan een schaal binnen de cao (collectieve arbeidsovereenkomst). De salarissen zijn bruto per maand weergegeven bij een voltijds dienstverband:
- Cao Toneel en Dans (indicatie geldig t/m dec 2025)
- Schaal 5 (medewerker educatie) met salarissen van € 2799 tot € 4079
- Schaal 8 (hoofd educatie) met salarissen van € 3546 tot € 5169
- Cao Nederlandse Poppodia en - Festivals (indicatie geldig t/m dec 2025)
- Schaal 3 (assistent) met salarissen van € 2406 tot € 2992
- Schaal 6 (medewerker) met salarissen van € 2769 tot € 4034
- Cao Museum (indicatie geldig t/m jun 2026)
- Schaal 7 met salarissen van € 3015 tot € 3747
- Schaal 8 met salarissen van € 3220 tot € 4089
- Cao Nederlandse Podia (indicatie geldig t/m dec 2025)
- Schaal 3 met salarissen van € 2281 tot € 2963
- Cao Openbare Bibliotheken (indicatie geldig t/m dec 2025)
- Schaal 5 t/m 9 met salarissen van € 2268 tot € 4803
- Schaal 11 met salarissen van € 4803 tot € 6218
De informatie over de functie, taken en salarissen werd verzameld aan de hand van een kritische analyse van de nieuwste vacatures die geplaatst werden tussen december 2023 en september 2024 door Werken voor Cultuur. Om een breder inzicht te verschaffen, werden de beschikbare gegevens aangevuld door literatuuronderzoek, waaronder het bekijken van diverse relevante cao's.
Ben je zelf een educatiemedewerker? Dan is jouw feedback waardevol. Kom je onjuistheden tegen in dit artikel of heb je aanvullingen, neem dan contact met ons op via service@werkenvoorcultuur.nl
Openstaande educatiemedewerker vacatures vinden in de culturele sector? Duik dan in de nieuwste relevante vacatures.